Czujesz, że codzienne wyzwania przerastają cię, a twoje wewnętrzne granice stają się coraz bardziej rozmyte? Zatrzymaj się na chwilę i spójrz głębiej. Czas odkryć, co naprawdę jest dla ciebie ważne, zrozumieć, gdzie kończy się twoja strefa komfortu i nauczyć się jak stawiać granice w relacjach z innymi. Dzięki prostym, ale skutecznym technikom oraz ćwiczeniom przeprowadzisz autentyczny dialog ze sobą – pierwszy krok ku życiu, w którym naprawdę poczujesz się sobą.
Skuteczne stawianie granic i ich definiowanie
Zadaniem poniższych 7 pytań jest pomóc ci jasno określić granicę pomiędzy tym, co jest dla ciebie ważne, a tym, co bez problemu akceptujesz.
W pierwszej kolejności weź kartkę papieru i długopis, aby móc robić notatki. Twoje odpowiedzi nie muszą mieć sensu od razu. Spróbuj podejść do tych pytań dwa razy. Za pierwszym razem zapisuj to, co od razu przyjdzie ci na myśl. Te odpowiedzi nazywam surowymi lub niefiltrowanymi. Na tym etapie może się wydawać, że nie mają żadnego sensu. Następnie jeszcze raz spróbuj odpowiedzieć na te same pytania, poświęcając im więcej czasu.
Dobrym pomysłem jest znalezienie chwili spokoju na zadanie sobie tych wszystkich pytań. Nie musisz wykonać całej pracy podczas jednej sesji. Lepiej poświęcić dzień lub dwa, niż spieszyć się podczas wykonywania tego ćwiczenia. Wracaj do tych pytań, gdy znajdziesz się w różnych miejscach z różnymi ludźmi. Zrób notatkę w telefonie, a później dodaj przemyślenia do tych spisanych na papierze.
7 kluczowych pytań, które pokażą ci jak stawiać granice w życiu codziennym
1. Jakie są pozytywne i negatywne strony twoich relacji?
To bardzo obszerne pytanie, ponieważ należy wziąć pod uwagę wiele relacji, z których każda ma swoje własne granice. Lista relacji może obejmować twojego partnera, dzieci, przyjaciół, rodziców, innych członków rodziny, współpracowników, szefa itp. W tych obszarach warto zastanowić się, jak stawiać granice dla lepszych kontaktów.
Staraj się, aby twoja lista była dość szczegółowa, ponieważ relacja z najlepszym przyjacielem może różnić się od tych z innymi przyjaciółmi i możesz inaczej określić potrzeby dotyczące tych relacji. Podobnie, możesz czuć się komfortowo, gdy twoja mama całuje cię w policzek, ale gdy robią to ciotki czy kuzyni, nie czujesz się z tym dobrze.
2. Czy robisz coś z miłości czy z obawy?
To świetne pytanie. Przyjrzyj się ostatnim 10 lub 15 rzeczom, które zrobiłeś dla innych. Nie ma znaczenia, kim są ci ludzie i jak duże to było zadanie. Zastanów się, dlaczego zgodziłeś się zrobić te rzeczy. Czy stało się tak dlatego, że tego chciałeś, ponieważ kochasz tę osobę i robienie tego sprawiało ci radość? A może zrobiłeś to ze strachu przed konsekwencjami odmowy?
3. Co cię naprawdę irytuje i złości?
Odpowiedź na to pytanie pomoże ci określić twoje twarde granice. To są granice, których bezwarunkowo nie można przekroczyć. Mogą to być działania sprzeczne z twoimi podstawowymi wartościami. Mogą to być rasistowskie komentarze lub żarty, niewierność lub łamanie prawa. To mogą być sytuacje, w których inni mówią ci, jak masz wychowywać własne dzieci, lub kłócą się z tobą na ważne dla ciebie tematy.
4. Co byś zrobił, gdybyś dysponował nieograniczoną ilością czasu i pieniędzy?
Celem tego pytania nie jest rozbudzanie wyobraźni i zatapianie się w marzeniach. W rzeczywistości jutro rano będziesz musiał wstać z łóżka i iść do pracy, a wygrana na loterii jest mało prawdopodobna.
Chodzi o to, żebyś zastanowił się nad małymi, codziennymi rzeczami, które dają ci szczęście. Może chciałbyś czytać więcej książek, częściej chodzić do kina lub do restauracji. To właśnie z tych rzeczy często rezygnujesz, ponieważ nie potrafisz odmówić innym, kiedy proszą o twoją pomoc.
5. Jakie marzenia chciałbyś spełnić, zanim umrzesz?
Gdy zadaję to pytanie, w odpowiedzi widzę zniesmaczone miny. Ludzie uważają sporządzanie listy rzeczy do zrobienia przed śmiercią za przygnębiające. Tak naprawdę to po prostu lista tego, czego chcielibyśmy w życiu doświadczyć lub osiągnąć.
Taka lista może obejmować podróże, cele fitness, takie jak przebiegnięcie maratonu, naukę gotowania, przezwyciężenie lęku lub zobaczenie zorzy polarnej – lista może się ciągnąć bez końca i powinna działać motywująco. Posiadanie takiej listy celów pomoże ci dostrzec, jak ważna jest realizacja własnych potrzeb i marzeń.
6. Co uwielbiałeś robić jako dziecko?
Dzieci mają swoje hobby. Dla wielu z nas dorosłość oznacza poświęcenie hobby na rzecz obowiązków. Zamiast wybrać się na długą przejażdżkę rowerową, wolisz wcześniej położyć się spać, a seanse filmowe zostały zastąpione przez nadgodziny w pracy.
Przykłady można mnożyć. Moment, w którym uświadomiłem sobie, że nie mam żadnego hobby, był dla mnie szokiem. Jak do tego doszło? Aby to naprawić, wróć do rzeczy, które kochałeś jako dziecko. Do jakiego hobby chciałbyś wrócić lub jakiego zawsze chciałeś spróbować?
7. Czy żyjesz po to, aby być, czy aby robić?
Na to głębokie pytanie można wybrać tylko jedną z odpowiedzi. Istnieje wspaniałe buddyjskie przysłowie: „Kiedy «więcej» okaże się wystarczające?”. Nasze życie wypełniają rzeczy, których potrzebujemy, ponieważ wydaje nam się, że uczynią nas szczęśliwymi. Musisz spełniać oczekiwania twojego szefa, bo potrzebujesz pieniędzy. Pozwalasz swoim przyjaciołom decydować o wspólnych planach, bo tak jest po prostu łatwiej. Wówczas żyjesz, aby realizować zadania.
Definiuje cię to, co robisz, ale z końcem tej książki będziesz mógł zacząć żyć pełnią życia i po prostu być tym, kim naprawdę jesteś. Przeanalizujmy teraz, jak mogą wyglądać przykładowe odpowiedzi na te pytania, abyś mógł zacząć pracę nad budową własnych granic.
Więcej ćwiczeń i porad, które pokażą ci jak stawiać granice znajdziesz w książce „Jak wyznaczać zdrowe granice. Sztuka mówienia stanowczego „nie” bez poczucia winy, techniki stawiania silnych granic i budowania dobrych relacji z rodziną i przyjaciółmi” autorstwa Chase’a Hilla.